Gratis in gebruik, schaalbaar en quantum computing proof? Je snapt wel dat we het hier niet over Bitcoin hebben. IOTA is vrij snel in de top 10 gekomen, maar waarom is dat? Is IOTA een game changer? Het is een 3e generatie crypto, maar wat waren de eerste 2 dan?

3e Generatie crypto

De eerste generatie crypto is wat we kennen als de blockchain als grote boekhouding. Bitcoin is zo’n eerste generatie, het is een grote boekhouding die gedistribueerd is onder de miners. Niets meer eigenlijk.

De tweede generatie crypto is iets slimmer, deze maakt gebruik van smart contracts. Ethereum is hieruit geboren. Met de tweede generatie crypto is programmeerbaar. Betalingen kunnen uitgevoerd worden zodra er aan condities voldaan wordt. Bijv. ik betaal pas uit na 12 december.

De problemen bij de eerste en tweede generatie crypto is dat deze lastig schaalbaar zijn, zodra het druk wordt op het netwerk lopen transacties vast. En worden minders fees steeds hoger om uberhaupt een transactie door te krijgen. Miners verdienen hier goud geld aan en het idee van decentralisatie verdwijnt eigenlijk een beetje, doordat de miners hier de bottleneck zijn.

IOTA maakt deel uit van een derde generatie crypto die geen gebruik maakt van miners. Dus ook geen miners fee. Daarnaast is IOTA in theorie ook quantum computing proof, een onderwerp die ik niet ga behandelen. Mede omdat het te technisch is en ver boven mijn salarisschaal gaat. IOTA probeert het probleem van schaalbaarheid en decentralisatie van de voorgaande generaties op te lossen. Daarnaast zoeken ze medewerking van verschillende organisaties. Na wat onderzoek zie ik, in tegenstelling tot Bitcoin, veel meer de toepasbaarheid van de technologie naar voren dan alleen de prijs van IOTA als valuta.

Geen “transactie kosten”

Na enkele transacties met Bitcoin (BTC) kom ik achter dat het qua functionaliteit wat beperkingen heeft. Voor een bank transactie die wat langer mag duren is het prima. Als ik geld over maak tussen verschillende (buitenlandse) banken kan het soms dagen duren. Bitcoin kan in dat opzichte zeker wat verbetering in brengen. Er hangt alleen een grote maar aan, de miners fee (transactiekosten).

Het kan soms redelijk druk zijn op het netwerk en dan is het altijd een gok wanneer jou transactie aan de beurt is. Soms heb je voldoende aan 140 Satoshi om je transactie uit te laten voeren binnen 30 minuten. Andere keer zit je aan 480 Satoshis om dezelfde snelheid te krijgen. Het principe is hoe meer je betaalt hoe eerder je transactie bevestigd wordt door de miners. Mocht het dus erg druk zijn op het netwerk dan kruipen andere transacties voor die meer miners fee betalen dan jij. In de community is er dan ook meer vraag naar Segwit. Er wordt opgeroepen om de requests in te dienen bij de wallet houders (blockchain.info) en exchanges (coinbase) de switch te maken naar Segwit wallets.

IOTA kent geen transacties en is ‘gratis’. Geheel gratis is het niet, je moet er wat voor doen. Bij IOTA moet je twee voorgaande transacties bevestigen voor je zelf een transactie kan plaatsen. Doordat iedereen elkaars transacties bevestigd zijn er geen miners nodig en vervalt dus ook de miners fee. Het bevestigen van deze transacties kan gedaan worden op een laptop of telefoon. De vereiste processorkracht is verwaarloosbaar. Het minen van nieuwe coins is ook niet mogelijk bij IOTA, er is een vast hoeveel heid coins in omloop. Hiermee vervalt ook het nutteloze verspilling van energie door miners pools. Naast het vervallen van miners fee brengt dit ook een ander voordeel met zich mee.

Schaalbaarheid

Om het voordeel van IOTA uit te leggen is het handig om te weten hoe een blockchain werkt. Wanneer één boekhouding (ledger) wordt bijgehouden is er geen garantie dat hier niet mee is gesjoemeld. Dit is wat je vaak hoort over financiele instituten, het is niet transparant en teveel macht bij één organisatie. Wanneer een ledger wordt gedeeld dan is het lastiger om hiermee te sjoemelen, zeker wanneer de ledgers zichtbaar zijn voor allen. Een blockchain is één manier om een ledger te delen, maar zeker niet de enige.

Blockchain

Blockchain is een methode die gebruikt wordt door coins zoals Bitcoin en Ethereum. Alle transacties worden weggeschreven per block en bewaard in de gedeelde ledger. Blocks hebben een verwijzing naar de voorgaande block, er zit een handtekening in verwerkt (hash). In zekere zin staan alle blocks in contact met elkaar en kan je als het ware een ketting (chain) vormen, vandaar de naam blockchain. Om je transactie op deze gedeelde boekhouding weg te kunnen schrijven is veel rekenkracht voor nodig. Alle transacties moeten bevestigd worden met de voorgaande transacties, je snapt wel dat we ondertussen veel transacties hebben bij te houden. Miners zijn de aangewezen om deze boekhouding bij te werken. Maar niets gaat de zon op, de miners vragen hier een bijdrage voor, de miners fee.

De positie van miners

De miners hebben een goede positie deze dagen, zij werken niet onder het First In First Out principe. Maar wie het meest betaald wordt het eerst geholpen. Je kan namelijk zelf aangeven hoeveel miners fee je betaald. Betaal je meer dan je voorgangers dan mag je voorkruipen. Betaal je te weinig dan loop je de kans dat je voor altijd in de rij staat. Dit heeft niets te maken met de hoeveelheid je wilt over maken, maar puur hoeveel betaal je aan miners fee. Daarnaast heeft de blockchain nog een ‘vertraging’ ingebouwd, zodat er een maximum transacties er verwerkt kunnen worden per seconden. Dus hoe langer je in de rij staat hoe meer mensen er voor kunnen kruipen die meer miners fee betalen. Dit veroorzaakt een klassieke bottleneck, de miners zijn in dit geval de bottleneck. Je zou bijna kunnen zeggen dat de miners de positie van de banken innemen in de blockchain.

The Tangle

Het principe van IOTA is om deel uit te maken van het proces moet je bijdragen aan het proces. Voor elk transactie die je plaatst moeten twee willekeurige voorgaande transacties worden. Dit is iets wat iedereen in het netwerk kan en moet doen. Ieder die een transactie plaatst heeft even veel rechten en plichten, er zijn geen miners en is er dus ook geen bottleneck aanwezig in het netwerk. Alle transacties zijn evenveel ‘waard’ en kunnen door iedereen worden behandeld. Dit maakt het dus mogelijk om microtransacties uit te voeren, onafhankelijk van de drukte op het netwerk.

Een transactie moet enkele keren bevestigd worden om als valide gerekend te kunnen worden. Hieronder is een voorbeeld van verschillende transacties. Als wel van links naar rechts gaan zien we groene, rode en grijze transacties. Elke transactie verwijst naar twee voorgaande transacties. De groene transacties zijn vaak genoeg bevestigd en kunnen als ‘confirmed’ worden beschouwd en zijn dus valide. De rode transacties zijn bevestigd maar niet vaak genoeg om als ‘confirmed’ beschouwd te worden en wachten nog op meer bevestigingen door andere transacties. De grijze blokken zijn (nog) niet bevestigd en wachten op een actie.

Dit netwerk in IOTA wordt de Tangle genoemd.

Waar gaat IOTA naar toe?

IOTA is momenteel nog gericht op developers, de IOTA wallet is basic en er zijn niet veel exchanges die het momenteel nog ondersteunen. Er worden snapshots gemaakt als er grote wijzigingen plaats vinden. Een snapshot is een grote backup van alle transacties. Na de snapshot begint het netwerk in principe opnieuw. Na deze snapshot moet men de balans van de wallet uit de oude snapshot worden geclaimed. Klinkt als een hoop gedoe? Dit heb je als je gebruik maakt van een beta versie, het is niet perfect en dat claimen ze ook niet.

Het idee is dat computers met elkaar automatisch transacties kunnen uitvoeren, denk hierbij aan auto’s die automatisch tol betalen of verkoop van stroom via je eigen zonnepanelen.

Data market

Er zijn al diverse deelnemers die gevraagd zijn om deel uit te maken van de data market van IOTA. Veel bekende organisaties doen hier aan mee zoals Enexis, Accenture en Bosch zijn enkele deelnemers van dit experiment. Er zijn veel geluiden geweest dat Microsoft of Samsung partners zijn van IOTA, maar dit is niet correct. IOTA draait op Azure en Microsoft ziet IOTA als client en geen partner.

Er is op de website een voorbeeld te zien van de data market. We zien enkele Raspberry Pi weerstations die hun data verkopen. Zulke transacties zijn simpelweg niet mogelijk in een economie waar de transactiekosten hoger zijn dan het product wat je wilt aanschaffen.

Conclusie

IOTA is gericht op machine-to-machine economie, zeer kleine transacties zijn mogelijk en dragen automatisch bij aan het systeem. Er zijn al grote namen genoemd in de media die met IOTA samen werken zoals Volkswagen. Het is een project die ik erg interessant vind en zeker nog een tijdje blijf volgen. Ik zie veel mogelijkheden in deze technologie, de vraag is alleen of het als crypto ook zo gaat groeien.